Abaküs, Sürpriz Kutusu, TRT Çocuk

Hepimiz çocuklarımızın yaşamda güzel kazanımları olmasını isteriz. Erken çocukluk dönemi insan hayatının duygusal, bilişsel, fiziksel ve sosyal gelişimi açısından en önemli büyüme dönemidir. Beyin büyümesinin erken çocukluk döneminde zirve potansiyeline sahip olduğu bilimsel bir gerçek olsa da, tüm çocukların bilgiyi farklı işlediği de bir gerçektir. Hiçbir çocuk aynı değildir ve bazı çocuklar izleyerek daha iyi öğrenirken bazıları da yaparak daha iyi öğrenir.

Çoğu çocuk için, matematik zor ve sıkıcıdır, erken yaşta matematik öğrenme konusunda bir ilgi çekilmedikçe, onunla her zaman bir aşk-nefret ilişkisi olacaktır. Peki çocuklarımızı matematik öğrenmeye nasıl teşvik edebiliriz? Matematik konusunu daha çekici ve ilginç hale getirmenin en iyi ve en başarılı yollarından biri abaküsdür.

Sayıları yazmadan saymayı hayal etmek zordur, böyle bir durumda elimizdeki parmaklarımızı sayıyoruz. Sayılar arttıkça, birçok kişi taşlar, boncuklar ve çubuklar kullanmaya devam eder, bu da abaküs matematlarının doğuş şeklidir. Bir sayma kurulu veya hesaplama tablosu olarak da adlandırılan ilk Çin abaküsü M.Ö. 500 yılında keşfedildi ve bugün kullandığımız abaküs, Asya, Afrika ve başka yerlerde birçok kişi tarafından hala yaygın olarak kullanılmaktadır.

Abaküs gibi faydalı bir aracın ev ortamında da yapılıyor olabilmesi mutluluk vericidir. Bu çalışma/yapım esnasında çocuklarımızın bir çok alanı gelişmektedir.  El göz koordinasyon, görsel mekânsal algı, çift el kullanımı gibi.

Çubukların belirli bir mesafede takılıyor olması, visual spatial dediğimiz görsel mekânsal algımızı olumlu geliştiren bir yaklaşımdır. Cetvel kullanmak ise, iki el arasındaki iş birliğini geliştiren önemli bir yaklaşımdır. Peki iki elin arasındaki iş birliğini geliştirmek neden önemlidir?

İki elin arasındaki iş birliğini, bilateral koordinasyon olarak tanımlıyoruz. İki elin arasında ki entegrasyon / koordinasyon, beynin her iki tarafının etkili bir şekilde iletişim kurduğunun ve bilgi paylaştığının bir göstergesidir. İki elini koordineli kullanmakta zorlanma yaşayan çocuklarımızın bir çok alanda sıkıntısı olur, örneğin günlük yaşamda ayakkabı bağlama, cetvel kullanma, top yakalama gibi faaliyetlerde çok zorlanabilirler. Bu yüzden bu şekilde iki eli kullanacakları faaliyetleri uygulamaları son derecede önemlidir.

Bu aktivite esnasında – Gelişim alanları;

• Eşit aralıklarla çubukları abaküse takmak – görsel mekânsal algısını geliştirir.
• Çubukları takmak, boncukları çubuklara takmak vb.  – el göz koordinasyonunu geliştirir.
• Çetvel kullanmak – iki el arasındaki iş birliğini arttırır.
• Boncukları tek tek sayarak takmak – Tane kavramını geliştirir.
• Dikkat, Organizasyon, planlama, zaman yönetimi (time management), problem çözme, hayal etme (canlandırma) ve üretkenlik gibi önemli bilişsel becerileri de ayrıca teşvik eder.

Ergoterapist Nimet AKMAN ALTIOK